Beden zindeliğini iç huzurla buluşturan “poi spinning” bin yıllardır uygulanan bir egzersiz metodu. Ülkemizde yeni yeni tanınan bu spor aslında Yeni Zelanda’nın Maori halkının geleneksel dansı. Poi, Yeni Zelanda’nın Maori yerlilerinin dilinde “ipin ucuna bağlanmış top” anlamına geliyor. Maori halkı kol, sırt ve el kaslarını esnetmek ve güçlendirmek (erkekler savaş becerileri edinmek, kadınlar zinde kalmak, çocuklar ise kas ve motor gelişimi) için uzun yıllar boyunca poi ile pratik yapmışlar.
Maori kadınları, egzersizler boyunca kazandıkları becerileri geleneksel danslarıyla buluşturarak günümüzde bilinen adıyla poi dansının temellerini atmışlar. Şimdilerde özellikle dünyanın ve Türkiye’nin birçok yerinde düzenlenen festivallerin vazgeçilmez öğesi olarak karşımıza çıkan poi dansının, kullanılan ekipmanın özelliğine göre çeşitlendiği söylenebilir.
Bunlardan en yaygın olanı, esnek kumaşlar ve ucunda bulunan tüller sayesinde estetik bir görsellik sunan çeşidi. Bu dansı izleyenlerin yüzlerindeki büyülenmiş ifade, daha çok çeviren kişiden izleyenlere yansıyan, bedenile ruhu arasındaki muhteşem dengeye kavuşma hissinin nasıl yaşandığını anlama çabası ve onu kendisinin de deneyimleme arzusundan.
Bir diğer çeşidi, yine ipin ucuna bağlanmış LED ışıklı top ve çubukların çevrilmesi. Gece çevirdiğinizde hem kendiniz keyif alırsınız hem de çevrenizdekilere geceyi ışıkla boyamanız sonucunda görsel bir şölen sunmuş olursunuz. İnsanlık tarihinde çok önemli bir yeri olan ateşin poi için yeri ayrıdır. Poi çeşitleri içinde ateşli poiler kişiye çok daha farklı bir deneyim sunar. Belirli bir uzmanlığa gelmeden çevrilmemesi gereken ateşli poiler konuya hâkim kişilerin elinde saatlerce, keyifle izlenebilir, izledikçe ya da çevirdikçe ruhsal ve meditatif olarak farklı bir döngü içinde var olup rahatladığınızı hissettirir.
Poi çeşitleri
Kullanılan poiler genelde ipin ucunda sadece top olan contact poi, ucunda renkli tüller ve kurdeleler olan kuyruklu poi, ışıklı poi, çorap poi ve ateşli poi olmak üzere birkaç kategoriye ayrılabilir. Çorap poi başlangıç için en ideal olandır. İstediğiniz, beğendiğiniz renkte bir çift diz altı çorabın içine yaklaşık bir kahve fincanını dolduracak kadar pirinç, mercimek ya da en güzeli kuş yemini doldurup dibinden bağladığınızda en basit yöntemle kendi poinizi yapmanız mümkün. Kendiniz yapmakla uğraşmak istemiyorsanız satın alabileceğiniz yerler mevcut.
Ülkemizde her ne kadar ticari bir işletme olarak gözükse de aslında poi dansını tanıtmak üzere 2005 yılında kurulmuş olan Parafinn, yaygın olarak kullanılan poi çeşitlerinin çoğunun üretimini de gerçekleştiriyor. Genelde yurtdışında bulunan ve ulaşılması zor olan poilere daha kolay erişilebilmesi amacıyla Türkiye’de üretim yapan Parafinn, poi temin edebileceğiniz köklü bir firma. Ayrıca internet üzerinden yurtdışından da sipariş vermek mümkün. Ülkemizde Parafinn dışında poi temin edebileceğiniz birkaç firma, mekân ve bireysel olarak satış yapan kişiler de mevcut. Ufak bir internet araştırmasıyla detaylı bilgiye ulaşabilirsiniz.
Poi dansı tek başına etkileyici olsa da beraberinde çalan müzik, yaşattığı hissi artıran bir unsur. Günümüzde elektronik müzik de dahil birçok farklı müzik tercih edilebiliyorken; etnik, otantik müzik aletleriyle yapılan müziklerin poi dansının ruhuyla daha uyumlu olduğunu söyleyebiliriz. Özellikle ateş dansı söz konusuysa fonda canlı olarak çalan vurmalı otantik bir müzik aletinin yaşattığı hissi diğer müziklerde bulmak mümkün olmayacaktır.
Kimler poi yapabilir?
Poi spinning’in stresten uzaklaştığımız, kendimizi ruhsal ve bedensel olarak eğittiğimiz, hayatımızın diğer alanlarındaki motivasyonumuzu artıran çok kıymetli bir aktivite, bir felsefe, bir meditasyon, bir çeşit spor ya da dans olduğunu söyleyebiliriz. Sadece yeteneği olan kişilerin yapabileceği bir aktivite olarak düşünmek çok yanlış olur. Yeterli ilgi, istek ve sabrı gösteren herkes yapabilir. İlk bakışta poiyi rastgele sallıyormuş gibi gözükseniz de zamanla yeni hareketlere geçtikçe mental olarak ince ve kaba motor becerilerinizin, el göz koordinasyonunuzun, konsantrasyon ve odaklanmanızın geliştiğini, zamanla bedeninizin sol ve sağ yanını eşit kullanmaya başladığınızı, beden duruşunuzun düzeldiğini, ritim ve zamanlama duyunuzun geliştiğini fark edersiniz. Stresten uzaklaşır, kendinizi ruhsal ve bedensel olarak eğitirsiniz. İşin içine biraz girdiğinizde poi çevirmenin bedeni fiziksel olarak asla zorlamadığını; güç, dayanıklılık, simetri, denge ve koordinasyonu beden/zihin birlikteliğinde sunduğunu fark edersiniz. Ahenkli ve kusursuz gözükecek düzeyde poi çevirmek için düzenli aralıklarla çalışma ve tekrar gerekir. O yüzden yeterli istek ve sabır, poi çevirebilmek için aranan en önemli özelliklerdendir.
Bir spor olarak poi
Poi spinning’i dansın ötesinde spor olarak değerlendirirsek, onu diğer spor dallarından ayıran en önemli özellik, fiziksel olarak ağır bir yük vermeden ve eklemleri zorlamadan, kaslarınız kadar zihninizi de esnetecek bir egzersiz sunması. Özellikle kol, boyun, sırt ve bel kaslarını çalıştıran, bedenin sağ ve sol taraflarını eşit olarak kullanmanızı sağlayan bir egzersiz. Kan dolaşımınızı hızlandırırken fiziksel bir yük vermez. Bedensel yararlarının yanında mental olarak da yararları olduğunu söylemek yanlış olmaz. Refleksleri güçlendirir ve reaksiyonu hızlandırır.
Konsantrasyon ve odaklanmayı geliştirir. Sabır ve sebat eker. Çevresel farkındalığı artırır, özgüven kazandırır, stresi uzaklaştırır ve iç barışı besler. Kişinin kendisiyle baş başa kalması, bedenini sistematik ve kurgusal hareketlerle eğitirken ruhuna inmesi için gereken huzuru verir.
Poi nasıl öğrenilir?
Ülkemizde poi spinning’in öncülerinden olan Parafinn’in kurucuları olan bizler Türkiye’de poinin yeni yeni keşfedilmeye başladığı 2000’li yılların başında Bilkent Üniversitesi Jonglörler Topluluğu çatısı altında poi dansıyla tanıştık ve sonrasında yaygınlaşması için birçok atölye ve tanıtım düzenledik. O dönem üniversiteler arasında yaygınlaşan poi, sonraları gösteri yönüyle ön plana çıkarak tanındı ve şimdilerde festivallerin vazgeçilmez görsel tamamlayıcısı oldu. Parafinn uzun yıllardır temel poi dersleri vererek Türkiye’de poi dansını merak edip öğrenmek isteyenlere kaynak oluyor. 2005 yılından başlamak üzere halen belirli dönemlerde açılan derslerle Ankara’da çalışmalarına devam ediyor. İstanbul’da da Çadır Stüdyo başta olmak üzere çeşitli mekanlarda poi dersleri veriliyor. Ankara ve İstanbul başta olmak üzere İzmir, Antalya gibi şehirlerimizde de poi dansı kursları, atölyeleri vermek üzere yeni yeni oluşumlar filizleniyor. Bu dansa ilgi duyanlar, burada bahsettiğimiz oluşumların sosyal medya hesapları ve internet siteleri yoluyla iletişim kurabilir, kurslar hakkında bilgi alabilirler. Bunların dışında artık birçok video paylaşım sitesinde konuyla ilgili eğitim videoları bulmak mümkün. Dolayısıyla bireysel olarak internetten öğrenme yöntemini de tercih edebilirsiniz.